De Regisseur
Wat moet je doen als regisseur? Een goede regisseur zorgt voor het in kaart brengen van de problematiek van het gezin, een integrale probleemanalyse en een integraal plan voor het gezin, voor de uitvoering en de evaluatie van dit plan. Hij doet dit samen met het gezin en andere professionals die bij het gezin zijn betrokken.
Verantwoordelijkheden
De regisseur is verantwoordelijk voor het inventariseren van de gezinssituatie. Hij zorgt voor een integrale probleemanalyse, zorgt voor het opstellen van een integraal plan en voert de regie over de uitvoering van het plan. Hij doet dit samen met het gezin en andere betrokken professionals.
Inventariseren gezinssituatie
In kaart brengen problematiek
De regisseur zorgt voor het in kaart brengen wat er in een gezin aan de hand is. Hij beperkt zich niet alleen tot het leefgebied van waaruit de hulpvraag komt, maar inventariseert alle leefgebieden volgens een vaste methodiek. Hij heeft daarbij aandacht voor de hulpvraag van beide ouders én de kinderen in het gezin.
De regisseur betrekt hierbij andere professionals die bij het gezin betrokken zijn op alle relevante leefgebieden. Bij jonge kinderen (onder de 4) wordt altijd de Jeugdgezondheidszorg betrokken, bij oudere kinderen is de school aangehaakt. De huisarts van het gezin is een vaste gesprekspartner voor de regisseur.
Relevante leefgebieden: werk, inkomen en financiën, maatschappelijke ondersteuning, wonen, onderwijs, jeugdhulp, veiligheid en (geestelijke) gezondheidszorg.
Inschatten zelfredzaamheid
De regisseur kijkt goed naar wat het gezin zelf kan en waar hulp bij nodig is. De regisseur moet in staat zijn om in te schatten wat de ouders zelf kunnen doen en in hoeverre zij de regie zelf kunnen dragen. Hij brengt daarnaast het sociale netwerk van het gezin in kaart en de (on)mogelijkheden om het sociale netwerk in te zetten ter ondersteuning van het gezin.
Maken van een risico-inschatting
De regisseur maakt samen met andere betrokken professionals een inschatting van de veiligheidsrisico’s die de gezinsleden (inclusief mogelijke ontwikkelingsbedreigingen voor de kinderen) lopen. De uitkomsten hiervan betrekt hij in het plan. Als de regisseur niet zelf die inschatting maakt, dan is hij in staat om de waarde en betekenis te bepalen van de door anderen gemaakte inschattingen van de veiligheid en de gevolgen die dit heeft voor het plan en de regie van de hulpverlening.
Bij acute onveiligheid treedt de regisseur direct en actief op.
Probleemanalyse en plan
Maken van een probleemanalyse
De regisseur zorgt na de inventarisatie van de problematiek samen met de overige betrokken professionals, voor een integrale probleemanalyse. De probleemanalyse vormt de basis voor het bepalen van de juiste aanpak van de problemen in een gezin.
De regisseur zorgt ervoor dat goed in kaart wordt gebracht met welke problemen een gezin kampt en welke (chronische) oorzaken aan deze problemen ten grondslag liggen. De regisseur onderscheidt hierbij feiten van meningen. De regisseur weet hoe de ontwikkelingsbehoeften van kinderen, de opvoedingscapaciteiten van ouders en de gezins- en omgevingsfactoren (zoals schulden of psychische problematiek bij ouders) op elkaar inwerken. Bij de probleemanalyse wordt onder andere gekeken naar patronen die ouders in het verleden hebben laten zien (bijvoorbeeld zorgmijding).
Maken van een plan
De regisseur stelt samen met het gezin en andere hulpverleners een integraal plan op, waarin de doelen van het gezin en de verschillende hulpverleners met elkaar in overeenstemming zijn. De doelen zijn gebaseerd op een gewenst perspectief voor de gezinsleden. De afweging voor de inzet van zorg en ondersteuning en de prioritering ervan, wordt gebaseerd op de problematiek van en doelen voor het hele gezin.
Indien jeugdhulp deel uitmaakt van de zorg en ondersteuning, moet het plan zijn vastgesteld door een geregistreerde professional.
Regie voeren
Toeleiden naar zorg en ondersteuning
Op basis van het plan zet de regisseur tijdig de benodigde zorg en ondersteuning in op alle leefgebieden. Hij maakt hierbij zowel gebruik van het sociale netwerk van het gezin, voorliggende voorzieningen en specialistische zorg en ondersteuning. De regisseur zorgt voor de benodigde beschikkingen en verwijzingen.
Overzicht houden
De regisseur houdt het overzicht, heeft zicht op hoe het met het gezin gaat en hoe de hulpverlening loopt. Hiertoe onderhoudt hij contact met het gezin, het sociale netwerk en met de professionals rondom het gezin.
Evalueren en bijstellen
De regisseur organiseert dat de kwaliteit en het effect van de zorg en ondersteuning tussentijds met alle professioneel en informeel betrokkenen wordt geëvalueerd. Het is belangrijk dat de regisseur hier systematisch informatie voor verzamelt en periodiek de inschatting van de zelfredzaamheid en risico’s maakt. Hij moet alert zijn op signalen over (de hulpverlening aan) het gezin, zodat hij - samen met het gezin en professioneel en informeel betrokkenen - zo nodig het plan kan bijstellen.
Grenzen stellen en ingrijpen
De regisseur stelt grenzen, neemt besluiten en laat anderen mee beoordelen wat nodig is om de ontwikkelingsbedreiging van kinderen op te heffen. Grenzen stellen betekent niet automatisch dat de relatie wordt verbroken. Maar als de gezonde en veilige ontwikkeling van kinderen in het gezin in gevaar is, moet de regisseur soms wel zijn relatie met het gezin op scherp zetten. Het is noodzakelijk consequenties te verbinden aan de beperkte draagkracht van ouders in relatie tot het zorgmijdende gedrag, de problematiek en de veiligheid en de ontwikkeling van kinderen.
De regisseur doet alles wat nodig is om de veiligheid van de kinderen te bewaken en in hun belang te handelen. Hij is degene die signalen ontvangt als de hulpverlening niet goed loopt of als de situatie in het gezin verandert. Als dit nodig is, grijpt hij in. Hij kan dan opschalen naar andere of intensievere vormen van hulp (al dan niet in het gedwongen kader) en afschalen als de problemen van het gezin zijn afgenomen of beheersbaar zijn geworden. Zo vergroot hij de leefbaarheid van het gezin en de kinderen. De acceptatie van zijn regierol door andere hulpverleners is hierbij cruciaal.